วันหนึ่งทางกลุ่มปากกาของเราได้มีโอกาสไปเยี่ยมชม และพูดคุยกับผู้คนบนดอยแม่สลอง จึงได้ทราบถึงความเป็นมามากมายของความเป็นจีน ที่สามารถอยู่ได้บนพื้นฐานของความเป็นคนไทยเชื้อสายจีนและนี้ก็คือ เรื่องย่อๆ ว่าด้วยต้นตอความเป็นจีนในแม่สลอง
จากการสำรวจพื้นที่ในแม่สลอง ได้พบเห็นวัฒนธรรมและการต่อสู้ของชนกลุ่มนี้ ซึ่งน่าสนใจทีเดียวไปดูกัน.....
จาก.... คำจากรึกการก่อสร้างอนุสรณ์สถานชาวจีนอพยพภาคเหนือของประเทศไทย เก้า ธันวาคม สองสี่เก้าสอง เกิดเหตุการณ์ทางการเมืองที่มนฑลยูนนาน จีนแผ่นดินใหญ่เปลี่ยนการปกครอง ชาวจีนบางส่วนที่ไม่ยินยอมในระบบคอมมิวนิสต์ อพยพมาแนวชายแดนยูนนาน พม่า ใช้ชีวิตยากลำบากมากว่าสิบปีเพื่ออุดมการณ์ ในปีสองสี่เก้าห้า และสองห้าศูนย์สี่ ถูกกดดันจากสากลประเทศให้อพยพไปไต้หวัน ซึ่งบางส่วนก็ไม่ได้อพยพไปไหน ต่อมาด้วยพระมหากรุณาธิคุณ ของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช หรือในหลวงของปวงชนชาวไทย และวิสัยทัศน์ของผู้นำรัฐบาลในยุคนั้นจึงหารือกับทางไต้หวัน และบรรลุข้อตกลงเมื่อเดือน พฤศจิกายน สองห้าหนึ่งสอง ให้รัฐบาล ดูแลผู้อพยพอย่างเหมาะสมเช่น อาสาป้องกันการโอนสัญชาติ ฝึกอบรมอาชีพ
ชาวจีนอพยพ ได้มีอิสระ เป็นสุขมากว่าสี่สิบปี วันนี้แม้สถานการณ์โลกจะเปลี่ยนแปลงไป แต่ความสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณของในหลวง และแผ่นดินยังคงมีเสมอมา จึงได้สร้างอนุสรณ์สถานแห่งนี้ เพื่อรวบรวมหลักฐานทางประวัติศาสตร์ เพื่อให้ชนรุ่นหลังได้เข้าใจความเป็นจริง รักแผ่นดิน สำนึกในบุญคุณและพัฒนาชุมชนสืบไป
และทั้งหมดก็เป็นเพียงประวัติศาสตร์ของดอยแม่สลอง พูดถึงปัจจุบันดอยแม่สลอง ได้มีความพัฒนาขึ้นมากทั้งด้านความเป็นอยู่ และการศึกษาทางภาครัฐได้จัดให้มีโรงเรียนขึ้นบนดอยแม่สลอง คือโรงเรียนสันติคีรีวิทยาคม นอกจากการศึกษาพื้นฐานแล้วเนื่องด้วยที่ดอยแม่สลองเป็นชาวจีน ประมาณ70% จึงมีหลักสูตรในการส่งเสริมภาษาจีนเข้าอยู่ในหลักสูตรการเรียนการสอนด้วย
รูปโรงเรียนสันติคีรีวิทยาคม
วัฒนธรรมการดื่มชา ของชาวจีนบนดอยแม่สลอง
เรื่องของวัฒนธรรม ดร.อนัน กาญจนพันธุ์ ได้กล่าวในการให้สัมภาษณ์ของกลุ่มปากกาว่า วัฒนธรรมไม่ใช่เป็นสินค้าหรือเพื่อดึงดูด วัฒนธรรมคือความรูและภูมิปัญญาที่จะใช้ในการแก้ปัญหาต่างๆ การอนุรักษ์วัฒนธรรมต้องให้คนซึ่งเป็นตัววัฒนธรรมนั้นๆเป็นผู้อนุรักษ์ ไม่ใช่ต้องรอให้หน่วยงานหรือถาครัฐเข้าไปจัดการดูแล ...
การดื่มชาของชาวจีนบนดอยแม่สลอง มีการสืบทอดวิธีในการดื่มมานานหลายยุดหลายสมัย ซึ่งมีวิธีการที่น่าสนใจมากครับ ครั้งนี้ทางกลุ่มได้มีโอกาสเรียนรู้จากกลุ่มแม่ค้า ซึ่งเป็นผู้จัดจำหน่ายชาบนดอยแม่สลอง มีวิธีการดังนี้ครับ
1 ชงชาประมาณ1 นาทีด้วยน้ำร้อน
2 ใช้มือปั่นถ้วยใส่ชาเพื่อให้ความร้อนของฝ่ามือได้ถ่ายเทผ่านถ้วยใส่ชงชา(ถ้วยใส่ชาในที่นี้จะมีสองส่วนดังรูป 1)
3 ดมเพื่อรับรู้ถึงกลิ่นชาก่อนดื่ม
4 ไอความร้อนของชาช่วยทำให้ตาสดใส
5 ดืมชาด้วยความอร่อย
และนี่ก็คือวิถีชาวบ้านที่สืบทอดต่อกันมาจนถึงปัจจุบันของชาวจีนแม่สลอง
วัฒนธรรมของชาวจีนบนดอยแม่สลอง นอกจากการช่วยเหลือของภาครัฐบางส่วนแล้ว สิ่งที่ทำให้วัฒนธรรมเหล่านี้ยังคงอยู่ได้จนถึงทุกวันนี้ เกิดจากการกระทำซึ่งทำกันอยู่ทุกวันของชาวดอยแม่สลอง เช่นวัฒนธรรมการพูดภาษาจีน ผู้คนบนดอยแม่สลอง เมื่อตื่นเช้ามาพบหน้ากันก็จะทักทายพูดคุยกันเป็นภาษาจีน ซึ่งเป็นการนำเสนอที่ไม่ต้องมีคำบรรยายใดเลยว่า พวกเขาเหล่านั้นเป็นคนเชื้อสายจีน
我们是 pakkagroup 和 朋友